"Mushuklar saltanati" (roman) • Kutubxonachi.uz

1015 dona Yuklangan

5.3 MB Hajmi

2097 dona Ko'rilgan

"Mushuklar saltanati" (roman)

Lao Shening Sizning e’tiboringizga havola etilayotgan «Mushuklar saltanati» satirik romani 30-yillar boshida yozilgan. Muallifning e’tiroficha, bu asarida mashhur sarguzasht yozuvchi G. Uellsning «Oydagi dastlabki odamlar» romani an’analarni davom ettirgan. Biroq «Mushuklar saltanati»da ko‘tarilgan g‘oya o‘zining ijtimoiy dolzarbligi, mavzuning eskirmasligi, Mirrixdagi hayotning zamіniy ildizlarini ochib berishi jihatidan Uells asarlaridan tubdan farq qiladi. «Mushuklar saltanati» romanida o‘sha yillarda butun jahon bo‘ylab keng tarqalgan, to‘g‘risi zo‘rma-zo‘raki joriy qilingan «markscha-lenincha materialistik dunyoqarash» hajv qilinadi. Masalan, o‘sha yillari «Odam maymundan paydo bo‘lgan» degan aqida materialistik falsafaning asosini tashkil etardi. Ana shu hiylagar maymunlar yerda faoliyat ko‘rsatsalar, Lao Shening romanida xuddi o‘shandoq hiylagar mushuklar Mirrix sayyorasida hayot kechiradilar. Asar qahramoni tilidan mushukona hayot tarzi, davlat tizimi, harbiylar orasidagi intizomsizlik, fandagi ko‘r-ko‘rona yodlash, o‘sha paytda endigina yer yuzida ildiz otayotgan nashavandlik illatlari ustidan qattiq kuladi. Mirrix sayyorasida keng joriy qilinayotgan «izm-izmlar, «iya», «tiya», «vseizm» qo‘shimchalari bilan tugovchi «ta’limot»lar ayovsiz fosh qilinadi. Asarda birorta ham sharqona nom yo‘q. Balki «Katta Chayon», «Qichik Chayon», «Katta shunqor», «Baroqboyev» singari qahramonlar faoliyat ko‘rsatib, Mushuklar saltanati misolida o‘sha davrdagi Xitoy hayoti mohirona chizib beriladi. Chunonchi, romandagi kutubxona lavhasida, muallif bashorati, yigirma-o‘ttiz yildan so‘ng Xitoyda ro‘y bergan «madaniy inqilob» o‘sha paytdayoq qalamga olingan. Bu qiziqarli asar hajviyot va sarguzasht muxlislarini yana bir bor xursand qilishiga ishonamiz.

Yuklash